سرطان زبان یک بیماری بسیار خطرناک است که در دو بخش متفاوت زبان یعنی جلوی زبان و پشت آن می‌تواند به وجود آید. سرطان زبان در بین سرطان‌های دهانی جزو شایع‌ترین بیماری‌ها محسوب می‌شود و مشخصه اصلی آن هم درد بسیار زیاد می‌باشد. در این مقاله به بررسی جراحی سرطان زبان و روش‌های درمان آن می‌پردازیم، پس با ما همراه باشید.
علائم سرطان زبان چیست؟
این سرطان دارای علائم گوناگونی است که به محض مشاهده و تشدید آن‌ها بایستی حتماً به پزشک متخصص مراجعه نمود، زیرا متأسفانه سرطان زبان به ندرت در مراحل اولیه قابل تشخیص است. به طور کلی علائم و نشانه‌های سرطان زبان عبارت‌اند از:
– گلودرد
– به وجود آمدن زخم‌های غیرقابل التیام
– تورم طولانی مدت (به عنوان مثال 3 هفته)
– افزایش ضخامت آستر دهان
– سست شدن دندان‌ها
– گرفتگی صدا
– به وجود آمدن درد در زمان بلعیدن غذا
– به وجود آمدن لکه‌های سفید و یا قرمز روی زبان
آیا تمام افراد به یک میزان در معرض خطر ابتلا به سرطان زبان قرار دارند؟
آیا تمام افراد به یک میزان در معرض خطر ابتلا به سرطان زبان قرار دارند؟در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که احتمال ایجاد سرطان زبان برای افرادی که زیاد سیگار می‌کشند، بسیار زیاد است. همچنین افراد معتاد به مشروبات الکلی هم بشدت در معرض خطر سرطان زبان هستند. لذا اگر این افراد با هریک از علائم فوق مواجه شدند، بهتر است در کمترین زمان به یک دکتر متخصص مراجعه نمایند.
انواع سرطان زبان
بیماری سرطان زبان دارای سه نوع درجه کم، متوسط و زیاد است. هر چقدر درجه سرطان زبان بیشتر باشد، به معنای پیشروی بیشتر آن است و امکان دارد این پیشروی به حدی زیاد باشد که در سایر قسمت‌های بدن هم اختلال ایجاد کند.
چه عواملی باعث بروز سرطان زبان می‌شوند؟
همان‌طور که در بخش‌های قبل اشاره کردیم، استعمال سیگار یا مشروبات الکلی احتمال ابتلا به سرطان زبان را افزایش می‌دهد. در کنار این دو عامل، عوامل دیگری مثل عدم استفاده از سبزی‌ها و میوه‌جات، عدم استفاده از گوشت قرمز، مسائل موروثی، مبتلا بودن به ویروس hpv یا پاپیلومای انسانی و خوردن بیش از حد فست فود و غذاهای ناسالم می‌توانند موجب ایجاد سرطان زبان گردند.
سرطان زبان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
با بروز علائم سرطان زبان و مراجعه به پزشک، ابتدا زبان و دهان شخص بیمار باید به طور کامل تحت معاینه قرار بگیرد و سپس گره‌های لنفاوی بررسی شود. چنانچه دکتر احتمال ابتلا به سرطان زبان را زیاد تشخیص بدهد، مقداری از بافت زبان را به عنوان نمونه برمی‌دارد و آن را به آزمایشگاه ارسال می‌کند. پس از اعلام نتیجه آزمایش و در صورت مثبت بودن وجود سرطان، بهتر است ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن هم از بیمار گرفته شود تا در مورد سرایت یا عدم سرایت سرطان به دیگر اندام‌ها اطلاعات به دست آید.
جراحی سرطان زبان
جراحی سرطان زباناگر سرطان زبان به موقع و قبل از پیشروی زیاد تشخیص داده شود، به سادگی قابل درمان است. با انجام جراحی می‌توان سرطان زبان را تا حد زیادی برطرف نمود اما باید به این موضوع توجه داشت که انجام مراقبت‌های دوره‌ای از بیمار تا آخر عمر او امری ضروری است. در نخستین مرحله از جراحی زبان، جراح در یک عمل جراحی مهم تمامی تومورهای سرطانی را از روی زبان برمی‌دارد.
مدت زمان انجام این عمل با ابعاد تومورها رابطه‌ی مستقیم دارد. برداشتن تومورهای سرطانی بزرگ کار بسیار دشواری بوده و در طول جراحی چندمرحله‌ای برداشته می‌شود. همچنین این امکان هم وجود دارد که طی این عمل قسمتی از زبان هم به همراه تومور جدا گردد. البته این قسمت جدا شده با بهره‌گیری از بافت و یا پوست سایر اندام‌ها قابل ترمیم است. پزشکان ماهر از جمله دکتر متوسلی متخصص جراحی فک و صورت در شهر رشت می‌توانند عمل برداشتن تومورهای سرطانی را با مهارت بالا و کمترین آسیب ممکن انجام دهند.
انواع جراحی زبان
جراحی زبان به دو دوسته گلوستوکومی جزئی و گلوسکتومی کامل تقسیم‌بندی می‌شود که به طور مختصر به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.
گلوسکتومی جزئی: در این روش جراحی بخش کوچکی از زبان برداشته می‌شود. این بخش لزوماً مربوط به قسمت خاصی از زبان نیست و می‌تواند مربوط به میانه، کناره و یا دیگر قسمت‌های زبان باشد.
گلوسکتومی کامل: در این نوع از جراحی برخلاف گلوسکتومی جزئی، قسمت عمده‌ای از زبان برداشته می‌شود. در این صورت یکی از عوارض بسیار محتمل، اختلال در سیستم بلعیدن بیمار است. جراحی گلوسکتومی کامل به صورت توأمان با لارنژکتومی انجام می‌شود.
اقدامات لازم قبل از انجام جراحی سرطان زبان
اقدامات لازم قبل از انجام جراحی سرطان زبانپیش از انجام عمل جراحی سرطان زبان، لازم است به پزشک جراح مراجعه شود تا اطلاعات موردنیاز قبل از عمل مثل اجتناب از مصرف برخی از داروها و یا خوردن و آشامیدن در اختیار بیمار قرار بگیرد. دکتر متوسلی پیش از انجام جراحی، یک جلسه توجیهی با بیمار برگزار می‌کند و وی را نسبت به شرایط قبل از عمل مطلع می‌سازد. بیمار هم باید دکتر را نسبت به حساسیت‌های شخصی و هرگونه نشانه‌ای که باعث سرفه و تب در او می‌گردد،آگاه کند. بهتر است شخص بیمار در روز انجام جراحی از چند ساعت قبل در کلینیک یا بیمارستان حاضر شود. انجام این کار نه تنها استرس بیمار برای جراحی را کاهش می‌دهد بلکه به پزشک‌ها و پرستاران بیهوشی هم فرصت می‌دهد که آماده‌سازی‌های موردنیاز بیمار جهت بیهوشی مناسب را فراهم کنند.
همچنی نشما می توانید مطالب مفیدی در زمینه جراحی دندان عقل، ایمپلنت و جراحی زیبای چانه را در وب‌سایت دکتر متوسلی جراح فک و صورت مطالعه کنید.
مراقبت‌های بعد از جراحی سرطان زبان
عوامل تعیین کننده در مراقبت‌های بعد از جراحی به نوع جراحی زبان و مقدار ناحیه برداشته شده بستگی دارد. گاهی اوقات ناحیه مورد برداشت به قدری کوچک است که فرد بعد از مدتی ماندن در اتاق بازیابی یا ریکاوری مثلاً در حد چند ساعت، به منزل می‌رود و استراحت می‌کند؛ اما گاهی اوقات هم ممکن است میزان برداشت در جراحی به حدی زیاد باشد که فرد الزاماً باید 2 هفته در بیمارستان بستری شود و تحت مراقبت قرار بگیرد.
آیا انجام جراحی سرطان زبان با عوارض جانبی همراه است؟
انجام عمل جراحی زبان به طور قطع به یقین با عوارض جانبی همراه می‌باشد که مهارت بالای پزشک می‌تواند قسمتی از آن‌ها را کاهش دهد. با این حال وقوع برخی از عوارض مانند اختلال در صحبت کردن، اختلال در نفس کشیدن، اختلال در بلعیدن غذا، خون‌ریزی و اختلال در آشامیدن قابل جلوگیری نیست. همچنین ممکن است خون‌ریزی بعد از جراحی هم به حدی زیاد باشد که جراح برای جلوگیری از آن، بیمار را به اتاق عمل برگرداند.
